مجله بامار
تعویض ملکه زنبور عسل (جایگزینی ملکه) چرا و چگونه باید ملکه کلنی را جایگزین کنید؟
مرداد
فهرست مطالب
تعویض ملکه زنبور عسل (جایگزینی ملکه) – بخش اول
یکی از عوامل کلیدی در افزایش تولید عسل در کلنی‌های زنبور عسل، کیفیت ملکه و سویه زنبورها است. زنبورداران با تجربه متوجه شده‌اند که برخی کلنی‌ها عسل بیشتری نسبت به دیگران تولید می‌کنند، حتی اگر این کلنی‌ها در یک زنبورستان و تحت شرایط مشابه باشند. این تفاوت‌ها معمولاً به تنوع در سویه‌های زنبورها و کیفیت ملکه‌های کلنی‌ها برمی‌گردد.
برای بهبود تولید عسل و کارایی کلنی، زنبورداران می‌توانند ملکه موجود را با ملکه‌ای از سویه‌ای بهتر و مناسب‌تر جایگزین کنند. این فرآیند به عنوان “تعویض ملکه” یا “جایگزینی ملکه” شناخته می‌شود.
تعویض ملکه همچنین برای جایگزینی ملکه‌های پیر یا آن‌هایی که ظرفیت تخم‌گذاری‌شان کاهش یافته است، انجام می‌شود. ملکه‌های جدید ممکن است از اصلاح‌کنندگان و پرورش‌دهندگان حرفه‌ای خریداری شوند یا توسط زنبوردارانی که به‌خوبی با رفتار، جابه‌جایی و نگهداری زنبورها آشنا هستند، پرورش یابند.
برای اطلاعات بیشتر درباره روش‌های مختلف پرورش و تولید ملکه، می‌توانید به بخش‌های زیر مراجعه کنید:
انواع روش‌های پرورش ملکه
- پرورش طبیعی ملکه توسط زنبوران عسل
- پرورش ملکه به صورت مصنوعی توسط زنبوردار
پرورش طبیعی ملکه به وسیله زنبوران عسل
ملکه‌ها از تخم‌های بارور شده تخم‌های ماده توسط زنبوران کارگر پرورش داده می‌شوند. این فرآیند زمانی آغاز می‌شود که لارو ماده به تازگی از تخم خارج شده است. در این مرحله، اختلاف قابل توجهی بین تغذیه لاروهایی که قرار است به ملکه تبدیل شوند و لاروهایی که به زنبور کارگر تبدیل می‌شوند، وجود ندارد. این تفاوت در تغذیه زمانی بروز می‌کند که لاروها به غذای مخصوص ملکه (رویال ژلی) و گرده به جیره تغذیه خود افزوده می‌شود.
نکته مهم پرورش ملکه در تعویض ملکه
برای پرورش ملکه، لارو باید در سن کمتر از یک روزگی باشد. در این سن، لاروهایی که قرار است به ملکه تبدیل شوند، مقادیر کمتری از غذای ویژه لاروهای زنبوران کارگر دریافت کرده‌اند. ملکه‌های پرورش یافته به این روش در سلول‌های ویژه‌ای به نام “سلول‌های ملکه” پرورش می‌یابند. این سلول‌ها شکل بادامی دارند و نسبت به سطوح شانه‌های کندو تقریباً عمود هستند. سلول‌های ملکه در لبه شانه‌ها و گاهی در سطح آنها مشاهده می‌شود و تنها در زمانی ساخته می‌شود که نیاز به پرورش ملکه جدید وجود داشته باشد. پایه سلول‌های ملکه را “فنجان ملکه” یا “سلول‌های فنجانی” می‌نامند.
در طول دوره پرورش طبیعی ملکه، ممکن است ملکه در فنجان‌ها تخم‌گذاری کند قبل از اینکه دیوارهای سلول‌ها توسط زنبوران کارگر ساخته شود. تخم‌گذاری ملکه در سلول‌های فنجانی معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که زنبورها تحت شرایط اضطراری ملکه‌ها را پرورش می‌دهند.
عوامل تحریک‌کننده برای ساخت سلول‌های ملکه و پرورش ملکه طبیعی در کلنی
- فقدان ملکه (پرورش ملکه اضطراری یا بی‌ملکه شدن)
- بچه‌دهی و جایگزینی (تولید مثل و جانشینی)
عملکردهای طبیعی که ساخت سلول‌های ملکه و پرورش ملکه‌ها را تحریک می‌کنند، شامل موارد زیر است:
- فقدان ملکه: هنگامی که کلنی ملکه‌اش را از دست می‌دهد، شرایط اضطراری برای پرورش ملکه ایجاد می‌شود و زنبورها به سرعت ملکه‌های جدید را پرورش می‌دهند. در این شرایط، برخی از سلول‌های کارگر که حاوی لارو هستند به سلول‌های ملکه تبدیل می‌شوند. لاروهایی که در این سلول‌ها پرورش می‌یابند، ممکن است به مدت طولانی با رویال ژلی تغذیه شوند که ممکن است منجر به کاهش ظرفیت تخم‌گذاری ملکه‌های به‌دست‌آمده از این لاروها شود.
- بچه‌دهی (تولید مثل) و جایگزینی (جانشینی): هنگام وقوع بچه‌دهی، تخم‌ها در فنجان‌های ملکه ساخته شده توسط زنبورها در سطح یا لبه شانه‌ها قرار داده می‌شود. این وضعیت مشابه عمل جایگزینی است که در آن کلنی تعداد محدودی ملکه برای جانشینی ملکه پیر یا ناکارآمد پرورش می‌دهد. ملکه‌ها تحت این دو عمل طبیعی معمولاً به خوبی پرورش یافته و دارای پتانسیل تخم‌گذاری بالا خواهند بود.
مزایای پرورش طبیعی ملکه
- تغذیه مناسب لارو: لاروهایی که برای تبدیل به ملکه انتخاب شده‌اند، از زمان تفریخ تخم با غذای مناسب تغذیه می‌شوند. در نتیجه، این ملکه‌ها به سرعت و با کیفیت بالا پرورش می‌یابند.
- کنترل زنبوردار: زنبوردار می‌تواند عمل جایگزینی را به‌طور کنترل شده انجام دهد و به این ترتیب تعداد زیادی ملکه با کیفیت پرورش دهد.
جمع‌بندی
تعویض ملکه زنبور عسل یکی از فرآیندهای کلیدی در زنبورداری است که به منظور بهبود عملکرد و افزایش تولید عسل انجام می‌شود. در این فرآیند، ملکه پیر یا ناکارآمد با ملکه‌ای جدید و بهبود یافته جایگزین می‌شود. مقاله حاضر به بررسی جوانب مختلف تعویض ملکه، از جمله اهمیت آن، روش‌های پرورش ملکه، و عوامل تحریک‌کننده برای ساخت سلول‌های ملکه و پرورش طبیعی می‌پردازد.
در بخش اول این مطلب، به توضیح اصول اولیه تعویض ملکه و روش‌های پرورش طبیعی ملکه پرداختیم.
ادامه این مقاله در بخش دوم، که به‌طور مستقل منتشر خواهد شد، به بررسی عمیق‌تری از موضوعات زیر خواهد پرداخت:
- اقدامات لازم و احتیاجات برای بدست آوردن ملکه‌های خوب: بررسی نیازمندی‌ها و فرآیندهای ضروری برای پرورش و تأمین ملکه‌های با کیفیت بالا.
- تولید ملکه اصلاح شده و هدفمند توسط زنبوردار: نحوه اصلاح و هدفمند کردن تولید ملکه به منظور بهبود ویژگی‌های ژنتیکی و عملکرد کلنی.
- چگونه عمل پیوند زنی لارو را انجام دهیم: روش‌ها و تکنیک‌های پیوند زنی لارو برای پرورش ملکه‌های جدید و با کیفیت.
با مطالعه بخش دوم، اطلاعات جامع و مفیدی در زمینه تولید ملکه‌های اصلاح شده و تکنیک‌های پیشرفته پیوند زنی لارو به دست خواهید آورد.
این مطلب توسط مجله بامار تهیه و منتشر شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر یا هر گونه سوال می‌توانید با زنبورکده بامار در تماس باشید.