تشخیص عسل طبیعی از تقلبی: چند مرحله ساده و موثر برای شناسایی عسل واقعی

عسل، نگهداری و فرآوری آن

ترکیبات عسل به نوع شهد گیاهی که توسط زنبوران عسل جمع‌آوری می‌شود بستگی دارد. به‌طور معمول، هر ۱۰۰ گرم عسل شامل ۲۰ گرم آب و ۸۰ گرم ماده جامد است. نود و پنج تا نود و نه درصد از ماده جامد را قندها تشکیل می‌دهند.

مابقی شامل مواد معدنی، آنزیم‌ها، گرده گل، اسیدهای آلی، پروتئین‌ها و ویتامین‌ها است. قندهای فروکتوز و گلوکز (۸۵ تا ۹۵ درصد کل قندها) به نسبت‌های ۳۸ و ۳۱ درصد، بیشترین نوع میانگین قند عسل را تشکیل می‌دهند.

عسل محلولی فوق اشباع از قند است. به عبارت دیگر، مقدار قند بیشتری نسبت به آنچه در محلول می‌تواند باقی بماند، در عسل وجود دارد. بسیاری از مصرف‌کنندگان بر این باورند که عسل شکرک زده فاسد شده یا با افزودن شکر تقلبی ایجاد شده است.

انواع عسل و شکرک زدن

برخی از انواع عسل مانند عسل آفتابگردان و عسل کلزا، به دلیل ترکیبات خاص‌شان، چند هفته پس از استخراج شکرک می‌زنند. در مقابل، عسل اقاقیا ممکن است تا چندین سال شکرک نزند. عسل‌هایی که از گلوکز خالص تشکیل شده‌اند، هرگز شکرک نمی‌زنند و این موضوع معیاری برای تشخیص طبیعی بودن عسل نیست.

فرآیند شکرک زدن

شکرک زدن و سفید شدن عسل نتیجه تشکیل بلور گلوکز مونو هیدراته است. در این فرآیند، مولکول آب آزاد شده و مقدار آب درونی عسل افزایش می‌یابد، که در نتیجه خطر تخمیر افزایش می‌یابد.

عوامل مؤثر در کریستاله شدن عسل

• دما: بهترین دما برای شکرک زدن عسل بین ۵ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد است.
• گلوکز: افزایش نسبت قند گلوکز به فروکتوز.
• رطوبت: رطوبت بالای ۲۰ درصد باعث تسریع در شکرک زدن می‌شود.
• ناخالصی‌ها: اجسام خارجی مانند گرده گل‌ها و ذرات موم می‌توانند به عنوان هسته‌های تشکیل بلور مؤثر باشند.

راه‌های جلوگیری از کریستاله شدن عسل

1. نگهداری عسل: نگهداری عسل در دمای بالای ۲۵ درجه سانتی‌گراد باعث از بین رفتن مواد معطر و افت کیفیت می‌شود. بهترین دما برای نگهداری عسل کمتر از ۵ درجه سانتی‌گراد است.
2. صاف کردن عسل: عبور دادن عسل از صافی‌هایی با سوراخ‌های ۱ تا ۲ میلی‌متر، اکثریت ناخالصی‌ها را جدا می‌کند. حرارت دادن پس از صافی باعث کاهش رطوبت و کنترل کریستاله شدن می‌شود.
3. عمل کرمی (Honey Cream): عسل‌هایی که به عسل شکرک زده همگن تبدیل می‌شوند، معمولاً مورد استقبال مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرند. این نوع عسل‌ها بسیاری از خواص عسل‌های معمولی را حفظ می‌کنند.

خرید عسل طبیعی از فروشگاه بامار – برای مشاهده محصولات کلیک کنید

آزمایشی ساده برای تشخیص تقلبی بودن عسل

انواع عسل‌های تقلبی

عسل‌هایی که بخشی از آن تقلبی است:

1. با استفاده از زنبور: در این روش، زنبورها با شربت قند تغذیه می‌شوند و عسل تقلبی تولید می‌شود.
2. بدون استفاده از زنبور: با مخلوط کردن عسل طبیعی با مواد گلوکزی (شربت قند) و شیره‌های میوه، عسل تقلبی ایجاد می‌شود.

عسل‌هایی که صد درصد تقلبی‌اند:
این نوع عسل‌ها بدون دخالت زنبور و توسط انسان از شیره میوه، مواد قندی، نشاسته‌ای و اسانس‌ها تولید می‌شوند.

روش‌های شناسایی عسل طبیعی و تقلبی

تنها راه شناسایی دقیق عسل‌های طبیعی و تقلبی، استفاده از روش‌های آزمایشگاهی است. به‌طور متداول، مردم سعی می‌کنند از برخی خواص فیزیکی عسل مانند چسبندگی، غلظت، خاصیت جذب آب، کشش سطحی، خواص گرمایی، رنگ عسل و کریستاله شدن برای تشخیص طبیعی بودن عسل استفاده کنند. اما این روش‌ها معمولاً مطمئن نیستند.

آزمایش ساده چسبندگی

با استفاده از خاصیت چسبندگی عسل، می‌توان روشی ساده برای تشخیص احتمالی عسل طبیعی پیشنهاد داد. این آزمایش به‌ویژه برای عسل‌های مرکبات که درصد آب بالایی دارند، توصیه نمی‌شود.

1. مقداری عسل را در دمای محیط درون آب سرد بریزید.
2. آن را مقابل نور در زمینه‌ای تیره مشاهده کنید.

این آزمایش می‌تواند به شما کمک کند تا به‌طور نسبی عسل طبیعی را شناسایی کنید.

جمع‌بندی

تشخیص عسل طبیعی از تقلبی یک موضوع مهم برای مصرف‌کنندگان است که به سلامت و کیفیت محصولات غذایی مرتبط می‌شود. عسل‌های تقلبی می‌توانند به روش‌های مختلفی تولید شوند، از جمله تغذیه زنبورها با شربت قند یا مخلوط کردن عسل طبیعی با مواد گلوکزی. برای شناسایی عسل واقعی، بهترین راه استفاده از آزمایش‌های آزمایشگاهی است، اما روش‌های ساده‌ای مانند بررسی چسبندگی و شکرک زدن نیز می‌توانند مفید باشند.

با آگاهی از ویژگی‌های عسل طبیعی و شناخت روش‌های تشخیص، مصرف‌کنندگان می‌توانند انتخاب‌های بهتری داشته باشند و از خواص بی‌نظیر عسل طبیعی بهره‌مند شوند. این اطلاعات به افراد کمک می‌کند تا در بازار عسل، محصولاتی با کیفیت و سالم را انتخاب کنند.

این مطلب توسط مجله بامار تهیه و منتشر شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر یا هر گونه سوال می‌توانید با زنبورکده بامار در تماس باشید.